Hızlı uygulama geliştirme (RAD) nedir?

1970'lerde tasarlanan ancak resmi olarak 1991'de James Martin tarafından tanıtılan hızlı uygulama geliştirme, sürekli müşteri geri bildirimleriyle sık yinelemeler ve onaylar kullanılarak hızlı bir şekilde uygulama geliştirmeye odaklanılan bir metodolojidir. Çevik ve hızlı prototip sürümlerine öncelik vermesi sayesinde RAD, özel uygulamalar gibi öğelerin oluşturulması sürecinde uzun süreli planlama ve başlangıçta belirtilen tek bir gereksinim grubu yerine yazılım kullanılabilirliğini, kullanıcı geri bildirimlerini ve hızlı teslimi öne çıkarır. Daha hızlı ve daha çevik yazılım geliştirme sunan RAD giderek daha da popüler hale gelmektedir.

RAD metodolojisinin temel avantajları şunlardır:

• Daha kısa geliştirme süresi ve daha hızlı teslim.
• Gelişmiş esneklik ve uyarlanabilirlik.
• Daha iyi risk yönetimi.
• Daha az manuel kodlama ve daha kısa test süreleri.
• Sürekli, güncel ve gerçek zamanlı kullanıcı geri bildirimi.

Çevik, şelale ve RAD geliştirme yöntemlerinin karşılaştırılması

Yazılım geliştirmenin iki ana metodolojisi vardır: çevik ve şelale. Geleneksel yazılım geliştirme yöntemi olan şelale metodolojisi, müşteri onayına önemli ölçüde bağımlı olan sıkı ve doğrusal bir sürece odaklanır. Bu tür derlemelerde müşterinin nihai ürünü görmesi aylar sürebilir. Bu durum, güncelleştirilen gereksinimler veya projeyi etkileyen ek geri bildirimler gibi birçok soruna yol açar. Ayrıca, yazılımınızın temel işlevlerini ve özelliklerini değiştirmek de zor olabilir.

Çevik metodolojisi, geleneksel şekilde yapılandırılmış yönetim tekniklerinin kısıtlamalarına yanıt olarak geliştirilen ve en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Bir çevik metodolojisi türü olan RAD, gerçek zamanlı sonuçlar sunar ve ürünü hızlı bir şekilde teslim edip özellikleri gerektiğinde güncelleştirdiğiniz durumlar için kullanışlıdır. RAD, hızı ön plana çıkarsa da belirli bir zaman çizelgesi temel alınmaz. RAD metodolojisini benzersiz kılan özellik süreç odaklı olmasıdır. Bu metodolojide daha kısa sürede çok yönlü bir ürün sunmak için test prototiplerine ve hızlı değişikliklere odaklanılır.

RAD ve çevik metodolojileri benzer adımlar içerse de RAD prototiplere odaklanırken çevik metodolojisi, geliştirme döngüsü boyunca ürünü çeşitli bloklar halinde teslim etmek için projeleri özelliklere ayırır.

Hızlı uygulama geliştirme adımları

RAD metodolojisinde bir projeyi tamamlamak için dört adım gereklidir. RAD'ın hedefi, planlama süresini azaltmak ve ürününüzün oluşturulmasına ve geliştirilmesine odaklanmaktır. Bu nedenle, bazı adımlar yinelense bile bu sürecin sonunda hem takımınızın hem de paydaşlarınızın gurur duyacağı bir ürün elde edilir.

1. Proje gereksinimlerini tanımlama. Bu aşamada sürece dahil olan herkes (siz, geliştiriciler, yazılım kullanıcıları ve paydaşlar); hedefler, beklentiler, zaman çizelgeleri ve bütçe dahil olmak üzere projenizin kapsamını ve gereksinimlerini tanımlar, araştırır ve bunlara son şeklini verir. Paydaşlar, projeye başlama toplantısı veya kreatif bilgilendirme sırasında vizyonlarını belirtir ve BT departmanınızdaki karar yetkisine sahip çalışanlar ve geliştiricileriniz tüm bu gereksinimlere son şeklini verir. RAD yönteminin avantajlarından biri de gereksinimlerinize karar vermiş olsanız bile geliştirme döngüsünde istediğiniz zaman kolayca değişiklik yapabilmenizdir.
2. Prototip geliştirme. Ardından, takımınız modeller ve prototipler geliştirmeye başlar. Amaç, paydaşa sunulacak çalışan bir modeli hızlı bir şekilde üretmektir. Geliştiriciler ve tasarımcılar, paydaşın hedeflerinin ve gereksinimlerinin karşılandığından emin olmak için birlikte çalışır. Prototip geliştirme sürecinin ilk adımlarında geliştiriciler, kaliteden ödün vermeden çalışan bir ürün oluşturmak için geçici çözümler üretme fırsatları yakalar. Takımın çalışan bir ürün oluşturduğu bu aşamada kullanıcı deneyimi, testleri ve geri bildirimleri kritik bir rol oynar.
   
   Sürekli geri bildirim, takımınızın soyut bir tasarım yerine canlı bir sistemde çalışmasına yardımcı olur. Sürekli olarak geçici çözümler ve hatalar üzerinde çalışarak, gereksinimlerin karşılanması için çalışan bir model üzerinde uyarlamalar yapabilirsiniz. Ayrıca, hatalar sürecin ilk aşamalarında bulunup giderildiğinden paydaşınızın belirlediği zaman çizelgesine sadık kalabilir ve ileride yapılacak tasarım eklemeleri için projenizin daha iyi yapılandırılmasını sağlayabilirsiniz.
3. Oluşturma, test ve geri bildirimleri sürece dahil etme. Çalışan prototip bu aşamada, çalışan bir modele dönüştürülür. Geliştiriciler, kullanıcılardan geri bildirim toplar ve ürünü oluşturur. Fikrinizi hayata geçirmek için, kullandığınız uygulama geliştirme yazılımı yöntemini sürece dahil ettiğinizden emin olun. Uygulama kodlama, sistem testi ve birim tümleştirme sayesinde prototip ve beta sistemler çalışan bir modele dönüştürülür. Takımlar az kodlu ve hızlı uygulama geliştirme araçları kullandığından her değişikliği hızlı bir şekilde uygulayabilirsiniz.
   
   Yazılım ve uygulamalar, kapsamlı şekilde test edilir ve sorunlar fark edildikçe paydaşlar tarafından değişiklikler veya yeni fikirler sunulabilir. RAD metodolojisinin avantajlarından biri de çoğu hatayı prototip oluşturma aşamasında gerçek zamanlı olarak görüp anında düzeltebilmeniz olduğundan, bu aşamada çok fazla hataya rastlanmayacaktır. Paydaşlar ürününüzden memnun kaldığında ürünü tamamlayabilirsiniz.
4. Son şeklini verme ve hayata geçirme. Son aşama, nihai ürününüzün iyileştirilmiş sürümünü oluşturmaktır. Bu sürüm, uzun süreli kullanım için stabil ve bakımı kolay bir ürün olmalıdır. Paydaş ile birlikte özellikler, işlevler ve estetik öğelerin son hali belirlenir. Üretim aşamasına geçildikten sonra, kullanıcılar tam kapsamlı test veya eğitim gerçekleştirebilir. Artık ürününüz paydaşa sunulmaya hazırdır.

Bir sonraki projenizde RAD araçlarını kullanmalı mısınız?

RAD, her proje için kullanışlı gibi görünse de her duruma çözüm sunamaz. Sonraki projenizde etkili bir RAD metodolojisi uygulamak için, başlamadan önce belirli koşulların karşılandığından emin olmanız gerekir. RAD, çevik nitelikte olup yazılım geliştirme sürecini iyileştirse de çalışan ürünü mümkün olduğunca kısa sürede sunmak için belirli iş gereksinimlerinin karşılanması gerekir.

Kendinize aşağıdaki soruları sorarak RAD metodolojisinin bir sonraki projenizde kullanışlı olup olmayacağına karar verebilirsiniz:

• Paydaşlar RAD yaklaşımını uygulamak isteyecek mi? Aktif katılıma ve ayrıntılı geri bildirim vermeye hazırlar mı?
• Bu ürün iki ila üç ay arasında oluşturulabilir mi?
• Geliştirici, kodlayıcı ve tasarımcı takımınız ürünü zamanında teslim edebilecek kadar deneyimli mi?
• Teknik riskiniz düşük mü?
• RAD metodolojisini uygulamak için gerekli araçlara, yazılıma ve teknolojiye ulaşabiliyor musunuz?

Beş sorunun da yanıtı "evet" ise RAD metodolojisini kullanarak başarılı bir şekilde yeni bir ürün oluşturabilirsiniz.